GIJPEN
EEN WISSELING VAN ZEILKANT OP EEN VOORDEWINDSE KOERS.
OMDAT BIJ EEN GIJP DE KRACHTWISSELINGEN VEEL GROTER ZIJN DAN BIJ EEN OVERSTAG ZITTEN ER MEER RISICO'S AAN HET GIJPEN. DOOR EEN ONGECONTROLEERDE GIJP (EEN KLAPGIJP) KAN BIJ KRACHTIGE WIND SCHADE ONSTAAN AAN BEMANNING EN SCHIP.
ER ZIJN DRIE GIJPMETHODEN:
Bij een Rechte gijp ga je eerst "binnen de wind" varen (d.w.z.: voor de wind en dan nog iets verder afvallen), de stuurman gaat verzitten, haalt snel de grootschoot in en als het zeil overkomt laat hij deze weer vlot vieren en tegelijkertijd stuurt hij en houdt hij de boot op een voordewindse koers.
bij een S-gijp ga je voor de wind varen, de stuurman gaat verzitten, haalt vlot de grootschoot helenaal binnen en verlegt dan pas zijn koers naar binnen de wind. Als het zeil overkomt, laat hij deze weer vlot vieren en stuurt hij de boot op een voordewindse koers.
Bij een Draaigijp vaar je ruime wind en begin je een draai die eindigt op een ruime windse koers overde andere kant. De schoot wordt vlak voor de voordewindsekoers snel ingetrokken en gelijk weer vlot gevierd. timing is hierbij heel belangrijk. wees altijd de wind voor !
Welke methode je kiest hangt van de omstandigheden af; een draaigijp gebruik je als je snel wilt gijpen bijv in een wedstrijd om een boei.
Bij wat meer wind is een rechte gijp meestal het handigst .
Bij zwaardere zeiljachten is de s-gijp gebruikelijk en zeker de veiligste keuze.
Een overstag is veiliger dan een gijp omdat de giek langzaam van kant wisselt. Bij een gijp komen veel grotere krachtenwisselingen voor.
Bij sterke wind en/of hoge golven is het veiliger om helemaal niet te gijpen maar in plaats daarvan een "stormrondje" te maken.
DRAAIGYP IN 4 STAPPEN:
- ROEP: " KLAAR VOOR DE GIJP": CHECK RUIMTE EN GA RUSTIG AFVALLEN , STUURMAN GAAT ALVAST AAN DE NIEUWE KANT ZITTEN.
- VLAK VOOR DE VOOR DE WINDSE KOERS, DE GROOTSCHOOT VLOT INTREKKEN, BLIJF RUSTIG DOORDRAAIEN, FOK TE LOEVERT BRENGEN (KB 2 EN KB 3).
- ROEP "GIJP" ALS DE GIEK OVERKOMT EN DE WIND DE ANDERE KANT VAN HET GROOTZEIL PAKT, GROOTSCHOOT GELIJK VLOT VIEREN (HAND OVER HAND) HELMSTOK GOED VASTHOUDEN.
- RUSTIG OPLOEVEN TOT RUIME WIND (SCHOTEN WEER AANTREKKEN).
GROOTSCHOOT EN ROERBEDIENING TIJDENS EEN GIJP
ER ZIJN 2 BASISTECHNIEKEN:
1) BIJ WEINIG WIND;
STUUR MET ÉÉN HAND EN PAK MET DE ANDERE HAND DE HELE GROOTSCHOOTBUNDEL ZO DICHT MOGELIJK BIJ DE GIEK EN BRENG DEZE VOOR DE WIND OVER NAAR DE ANDER KANT. ALS HET ZEIL OVERKOMT (KIJK OMHOOG) MOET JE GELIJK TEGENSTUREN OM TE VOORKOMEN DAT DE BOOT SNEL OPLOEFT.
2) BIJ VEEL WIND:
TREK (ZITTEND OP HET ACHTERDEK) DE SCHOOT MET 2 HANDEN IN TERWIJL JE STUURT MET JE LICHAAM, DOOR DE HELMSTOK ONDER JE ARM TE NEMEN.
ALS HET ZEIL OVERKOMT (KIJK OMHOOG) MOET JE GELIJK TEGENSTUREN OM TE VOORKOMEN DAT DE BOOT SNEL OPLOEFT.
VIER DE SCHOOT NU VLOT UIT, HAND OVER HAND OF LAAT DESNOODS DE SCHOOT HELEMAAL LOS. LAAT BIJ VEEL WIND DE SCHOOT NOOIT DOOR JE HANDEN GLIJDEN AANGEZIEN DIT BRANDWONDEN KAN OPLEVEREN. BIJ VEEL WIND KUNNEN DE KRACHTEN OP HET ROER GROOT WORDEN DUS ZORG DAT JE DEZE ALTIJD GOED VAST HEBT.